2.1 De Kat in het Haarlemse kunstleven
Als gevormd kunstenaar keerde De Kat in 1929 terug naar Haarlem. De Kat zocht niet zozeer de dynamiek van het Amsterdamse kunstleven en voelde zich thuis in het rustige Haarlem. Rond 1930 ging hij lessen volgen bij Henri Frédéric Boot (1877-1963), een opvallende figuur in Haarlem die als leermeester, bestuurder en redenaar een grote faam had verworven. Zowel Boot als diens bekendste leerling Kees Verwey (1900-1995) waren van grote betekenis voor de ontwikkeling van De Kat.
Via de kunstenaar Jaap Wagemaker (1906-1972), met wie De Kat bevriend was, ontmoette hij de katholieke dichteres Maria Jannetta (‘Hans’) van Zijl, met wie hij in 1930 in het huwelijk trad. In 1929 schilderde hij een van de eerste portretten van haar. Via haar kwam De Kat in de katholieke Haarlemse kringen terecht, waartoe ook de Surinaams-Nederlandse schrijver en politicus Albert Helman en de schrijver Dirk Coster behoorden.
In de beginperiode van het huwelijk reisde het echtpaar De Kat veel door Europa. Zo reisden ze in 1934 via Zuid-Frankrijk en Italië naar Rome. Onderweg tekende en schilderde De Kat het landschap, onder meer in Ravello. Mogelijk aangestoken door deze buitenlandse ervaringen verhuisden zij in 1936 naar Brussel. Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog keerden zij weer terug naar Haarlem om twee jaar later voor langere tijd in Overveen neer te strijken.
Direct na de oorlog was De Kat betrokken bij de oprichting van de Hollandse Aquarellistenkring, een kunstenaarsvereniging die een nieuwe impuls moest betekenen voor het kunstleven in Haarlem. Het initiatief bleek levensvatbaar en mede door inspanningen van De Kat, die zelf een vaardig aquarellist was, werd een aantal aansprekende tentoonstellingen georganiseerd, onder andere in het Stedelijk Museum van Amsterdam. Hij ontpopte zich als secretaris van de vereniging tot een bekwaam en diplomatiek organisator, hetgeen hem in de toekomst nog vaker van pas zou komen.
Otto B. de Kat
Portret van Hans van Zijl, 1929 gedateerd
Den Haag, Letterkundig Museum
Otto B. de Kat
De Lek bij Schoonhoven, 1962 gedateerd
Private collection